De Azoren : Europa’s verborgen paradijs

Reisinformatie & introductie

Het Hawaï van Europa, de parels van de Atlantische Oceaan en Europa’s verborgen paradijs; de eilanden van de Azoren hebben heel wat bijnamen. En allemaal zijn ze dik verdiend. De Portugese archipel bestaat uit 9 eilanden, kent geen massatoerisme en is geliefd bij natuurliefhebbers en actievelingen. Al komen dolfijnen en walvissen er ook graag. Of je nu naar deze dieren speurt tijdens een boottocht, zelf een duik neemt onder een tropische waterval of de charmante stadjes bezoekt; je kijkt je ogen uit.

Azoren in het kort

De kleurrijke Azoren

Moeder Natuur heeft flink haar best gedaan bij het creëren van De Azoren. Watervallen die in Jurassic Park-achtige jungles naar beneden kletteren, wandelpaden die naar ongerepte kratermeren lopen, hortensia’s die het hele jaar door bloeien en grillige kliffen met hier en daar een verborgen strandje. Voor natuurliefhebbers zijn de eilanden een lust voor het oog. Helemaal als je weet dat De Azoren een van de beste plekken ter wereld is om walvissen te spotten. Droom met ons mee en kom in dit artikel alles te weten over Europa’s verborgen paradijs.

1. Landschap & wildlife op de Azoren

Vraag een willekeurige toerist waarom hij of zij voor de Azoren heeft gekozen en het antwoord zal iets met de schitterende natuur te maken hebben. Het landschap op de eilandengroep is zeer divers. Daarom zijn de Azoren dan ook de perfecte bestemming om te gaan eilandhoppen. Van groene bossen en heuvellandschappen tot uitgedoofde vulkanen en kratermeren. En dan hebben we de kleurrijke bloemenvelden, onderwatergrotten, warmwaterbronnen en watervallen nog niet eens genoemd. Vanwege de ongerepte natuur zijn veel gebieden, met name langs de kust, aangeduid als beschermd natuurgebied. De eilanden Flores, Graciosa en Corvo zijn door UNESCO zelfs erkend als Wereld Biosfeerreservaten.

Wist je trouwens dat de Azoren van oorsprong vulkanisch zijn? Op bijvoorbeeld São Miguel zie je in het plaatsje Furnas de hete stoom letterlijk uit de grond komen. De aarde is er zelfs zo warm dat locals er maaltijden in bereiden. Ook de natuurlijke warmwaterbaden heeft de Azoren te danken aan de vulkanische oorsprong. 

1.1 Walvissen en dolfijnen spotten bij de Azoren

Mensen die een vakantie Azoren boeken doen dat mede voor de walvissen en dolfijnen die er rondzwemmen. De Azoren is dan ook een van de beste plekken ter wereld om walvissen & dolfijnen te spotten. Met 24 verschillende soorten is de kans groot dat je er ook echt een, twee of een hele groep ziet. De potvis (walvis) en de tuimelaar (dolfijn) zijn de meest voorkomende soorten, maar met een beetje geluk kun je zelfs orka’s, bultruggen en de blauw vinvis zien zwemmen. 

De beste tijd om walvissen en dolfijnen te spotten bij de Azoren

Walvissen op de Azoren vind je in de periode van april tot oktober. In het voorjaar, april en mei dus, zijn vooral de grotere walvissen aanwezig. De kans is groot dat je dan een gewone vinvis of blauwe vinvis tegenkomt. In de zomermaanden is de kans op het spotten van dolfijnen en de potvis het grootst. En in oktober heb je de meeste kans om de bultrug te zien. Ga je in de winter op vakantie naar de Azoren? Ook dan kun je deze bijzondere zeebewoners tegenkomen. De tuimelaar, de gewone dolfijn en de potvis zwemmen het hele jaar rond de Azoren.

Het beste eiland van de Azoren om walvissen en dolfijnen te spotten

Op verschillende eilanden van de Azoren worden whale watching excursies aangeboden. Pico en Faial zijn de beste eilanden voor zo’n boottocht omdat de kans daar ongeveer 85% – 90% is om walvissen en dolfijnen te zien. Op Sao Miguel is die kans wat kleiner, 65%. Ben je snel zeeziek? Kies dan voor een tocht per catamaran. Die vaart minder snel, wiebelt minder en ligt ook wat hoger op het water. Avonturiers kiezen natuurlijk voor een supersnelle zodiac. Dan voel je de wind door je haar waaien en kom je up close en personal met de imposante walvissen. 

1.2 Flora & Fauna op de Azoren

Naast walvissen en dolfijnen zwemmen er ook schildpadden, zwaardvissen en blauwe haaien bij de Azoren. Tijdens het duiken kun je deze dieren van dichtbij bewonderen. Op de eilandengroep komen geen gevaarlijke dieren voor. Bang voor giftige slangen hoef je niet te zijn tijdens een wandeling. Houd wel je ogen open, want vogels zijn er in overvloed. Roodborstjes, buizerds, ijsvogels en kanaries zorgen voor een gezellig achtergrondkoortje tijdens jouw ontdekkingstocht. Voor vogelaars is Sao Miguel the place to be. Hier kun je de beschermde Priolo zien vliegen. De vinkensoort komt alleen nog maar voor op de Azoren. Gebruik de verrekijker ook eens om de Nyctalus azoreum vleermuis te zien. Dit inheemse diertje is een bijzondere vleermuis omdat het de enige vleermuissoort is die overdag actief is. 

De kleurrijke bloemen en planten van de Azoren

Op de Azoren komen momenteel ruim 1300 plantensoorten voor. De blauwgekleurde hortensia is de meest bekende. De bloem is het symbool van de Azoren. Verder vind je er veel Japanse ceders, magnolia’s en eucalyptus. Op grotere hoogtes groeien veel bosbessenstruiken zoals de jeneverbes en laurier, terwijl het langs de kust vooral om grassen draait. Op het grootste eiland, Sao Miguel, tref je daarnaast diverse plantages, zoals thee- en tabaksplantages. 

2. Cultuur & taal op de Azoren

Wat de Azoren zo mooi maakt, buiten de schitterende natuur om, is de way of life van de locals. De afgelegen ligging heeft ervoor gezorgd dat de bevolking zelfvoorzienend is en leeft in balans met de natuur. (Benieuwd waar de Azoren precies liggen? Bekijk onze kaart). Vroeger stonden de Azorianen bekend als onverschrokken walvisvaarders en vissers. Inmiddels is de walvisvaart vervangen door conservatie en whale watching. En de vissers? Die zijn overgestapt op tonijn, octopus en kreeft. 

2.1 Geschiedenis van de Azoren

De geschiedenis van de Azoren wordt gekenmerkt door natuurverschijnselen en kolonisatie die de inwoners samen hebben doorstaan. Dit heeft ervoor gezorgd dat de locals veelal positief, vrolijk en sociaal zijn. Authentieke gebruiken vinden ze belangrijk. Het in stand houden van legendes ook. Zo is er het verhaal van de Sete Cidades. De meren zouden ontstaan zijn door de tranen van een prinses en een herder die verdriet hadden vanwege hun onmogelijke liefde. 

Historie op de Azoren

Wanneer de Azoren precies ontdekt zijn is niet bekend. Waarschijnlijk zijn Santa Maria en Sao Miguel in 1427 ontdekt door de Portugese kapitein Diogo de Silves. De rest van de eilanden volgden niet snel daarna. Wat we wel weten is dat de kolonisatie van de eilanden in 1439 begon. Eerst door de Portugezen, daarna door de Vlamingen en vervolgens door de Spanjaarden. Die roerige geschiedenis zie je terug in de historische bouwwerken op het eiland. Van de windmolens op Faial tot de mozaïek-achtige pleinen en sobere kerken op Sao Miguel. En hoewel de Spaanse en Portugese invloeden duidelijk zichtbaar zijn, overheersen ze niet. Alle bouwwerken op de Azoren moesten namelijk vervaardigd worden met lokale materialen. 

De kleurrijke havens van de Azoren

Door de strategische ligging hebben de Azoren altijd een belangrijke plek gehad in de internationale handel. Goederen konden op de eilanden worden opgeslagen en vanuit daar verhandeld worden. Vooral de havens van Horta, Angra en Ponta Delgada waren constant in gebruik. Door die internationale handel zijn er invloeden vanuit de hele wereld terug te vinden op de Azoren. Vandaag de dag worden de havens gebruikt door zeezeilers die hier hun laatste proviand inslaan voordat ze de Atlantische Oceaan oversteken. Vooral de haven van Horta is geliefd. Niet alleen omdat er 300 schepen kunnen aanmerken en het de vierde haven is van meest bezochte oceaanmarina’s, maar ook vanwege de beroemde muur. De muur in de haven van Horta is versierd met tekeningen en schilderingen van zeevaarders die hier ooit hebben aangemeerd. Een bijzondere, kleurrijke plek dus. 

Taal op de Azoren

Portugees is de officiële taal op de Azoren. De uitspraak van het Azoriaans Portugees wijk wel wat af van het vastelands Portugees. Met name op het eiland Sao Miguel is het verschil hoorbaar. Op het eiland wordt het dialect Micaelense gesproken en wordt de ‘oe’ als een ‘u’ uitgesproken. Het is een klank die eigenlijk niet voorkomt in het Portugees en Frans aandoet. De meeste inwoners spreken ook Engels en Frans. 

3. Beste reistijd Azoren

Je hebt hierboven al kunnen lezen wanneer de beste reistijd is om walvissen te spotten bij de Azoren. Maar wat is de beste reistijd voor de Azoren? Eigenlijk is het antwoord heel simpel: van mei t/m september. In die maanden valt de minste regen, is de natuur op haar mooist en is de temperatuur aangenaam. Zelfs voor een wandelvakantie. Het warmst wordt het in augustus, met gemiddeld zo’n 25 graden. 

Het is goed om te weten dat het klimaat op de Azoren ook microklimaten heeft. Dat kan betekenen dat aan de ene kant van een eiland de zon schijnt en dat het aan de andere kant regent. Niet voor niks zegt men over de Azoren dat je vier seizoen op een dag kunt verwachten.

In de wintermaanden kun je ook prima naar de Azoren reizen, maar dan moet je wel rekening houden met stormen. Binnenlandse vluchten kunnen gecanceld worden en ferry’s uit de vaart gehaald worden. De maximumtemperatuur ligt in die maanden rond de 16-17 graden. 

4. Veiligheid op de Azoren

Op de Azoren is het relatief veilig. Criminaliteit is er amper en de locals zijn vriendelijk en behulpzaam. Ook in de binnenlanden kun je veilig wandelen en overnachten. Het is wel raadzaam om kostbare spullen niet in de huurauto achter te laten en in de steden op je tas te letten. Ook op de Azoren komen zakkenrollers voor. 

Voor een familievakantie met kinderen is de Azoren zeer geschikt. De eilanden zijn kindvriendelijk en bieden genoeg avontuur voor alle leeftijden. Van zwemmen onder watervallen tot walvissen en dolfijnen spotten. De kids vergeten deze avontuurlijke vakantie nooit meer. 

5. Eten & drinken op de Azoren

De Azoren zijn een paradijs voor wie houdt van verse vis. Door de ligging middenin de Atlantische Oceaan staan visgerechten en zeevruchten veelal op de menukaart. Vooral traditionele gerechten zoals caldeiradas (visstoofpot) en octopus gestoofd in wijn worden gewaardeerd. Typische vleesgerechten zijn Alcatra (gekruide runderlende) en Inhames com linguiça (yam met worst). Als je op de Azoren bent kun je ook niet om de Cozido das Furnas heen. Dit vleesgerecht wordt ondergronds bereid. Op het eiland Sao Miguel wordt het gerecht aan de rand van een vulkaanmeer gestoofd door de ondergrondse hitte. Neem er een kijkje en proef daarna samen met de locals. Eet het in combinatie met de Bolo Lêvedo (zoet, plat brood) dat zowel droog als met boter of jam wordt gegeten. 

Verder zijn de boerenkazen, de vulkanische wijnen en de chai tea lattes, waarvan je de blaadjes zelf kunt plukken op de oudste theeplantage van Europa, het proeven waard.

6. Bezienswaardigheden & activiteiten per eiland

6.1 Sao Miguel

Sao Miguel is het grootste en drukst bevolkte eiland van de Azoren. Dankzij de glooiende heuvels, de bloemrijke hellingen en de landbouw wordt Sao Miguel ook wel het ‘groene eiland’ genoemd. Die kleur komt terug in de meest bekende bezienswaardigheid op het eiland. De kratermeren van Sete Cidades hebben namelijk twee verschillende kleuren; de een is azuurblauw, de ander is grasgroen. Een smalle landbrug deelt de meren in tweeën. Wandel er op je gemak rond, geniet van het uitzicht vanaf de uitkijkpunten Miradouro da Boca Inferno of Miradouro da Vista do Rei en ga daarna kanoën over de meren. 

• Sao Miguel staat bekend om de hotsprings. In natuurreservaat Caldeira Velha vind je meerdere warmwaterpoelen, soms compleet met watervallen, rotsblokken en varens. Ook in de warmwaterbronnen van Furnas kun je heerlijk dobberen. 
• De enige theeplantage van Europa, de Gorreana theefabriek, staat op Sao Miguel en is een bezoek waard. Je leert er alles over hoe men thee maakt en je mag proeven van de vers gezette thee.
• Neem de wandelschoenen mee, Sao Miguel heeft heel wat prachtige wandelroutes. Hike bijvoorbeeld naar het hoogste punt van het eiland, de Pico da Vara, maak een rondje langs Lagoa do Fogo of bezoek de mooiste vergezichten van Nordeste. Door de puurheid van de natuur kijk je je ogen uit. Lees hier onze tips over de mooiste lagoa van de Azoren.
• Bewonder de lavarotsen, natuurlijke zwembaden en zwarte stranden langs de kust van Mosteiros. Vergeet de snorkel niet mee te nemen, in de natuurlijke zwembaden bij Mosteiros Beach kun je namelijk snorkelen. 
• Ook voor stranden zit je op Sao Miguel op de juiste plek. In Ribeira Grande vind je de mooiste!

6.2 Terceira

Terceira is een van de meest populaire eilanden van de Azoren en dat komt niet alleen door de fraaie natuur. Een van de meest idyllische stadjes van de Azoren staat namelijk op Terceira. Angra do Heroísmo is een kleine, levendige stad vol kleurrijke huisjes, middeleeuwse kerken en paleizen. De gezellige haven maakt het stadsbeeld compleet. Volgens velen is Angra do Heroísmo de meest culturele stad van de Azoren. De stad staat dan ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. 

• Aan de rand van de stad Angra do Heroísmo staat de groene vulkaankrater Monte Brasil. Bewonder hier het eeuwenoude fort van São João Baptista en geniet van het uitzicht over de stad. 
• In de uitgeholde vulkaangrot Algar do Carvão kun je vandaag de dag wandelen door het hart van de vulkaan. De wanden zijn bedekt met groene mossen en de verlichting maakt het magisch. Heel Lord of the Rings-achtig. 
• In natuurgebied Furnas do Enxofre ruikt het misschien niet heel lekker, naar zwavel, de stoom die uit de grond komt maakt het toch bijzonder. Via verschillende wandelpaden kun je het gebied op eigen tempo verkennen.  

6.3 Pico

Pico mag dan wel het jongste eiland van de Azoren zijn, dat maak ‘m niet minder indrukwekkend. Het eiland is ontstaan door een vulkaanuitbarsting en dankt zijn gezicht aan de uitgestrekte lavavelden. Vandaag de dag kun je die lavavelden doorkruisen om de 2.351 meter hoge Pico vulkaan te beklimmen. Reken daar een hele dag voor en begin de hike bij het bezoekerscentrum waar je een GPS-tracker met noodknop meekrijgt. Just in case. Eenmaal boven is het uitzicht over Pico indrukwekkend.

• Wist je dat Pico ook bekend staat om de wijnen die er gemaakt worden? De wijngaarden staan zelfs op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Locals zijn trots op deze benoeming en nodigen je graag uit voor een rondleiding en proeverij. In Madalena kun je het Museu do Vinho bezoeken dat gevestigd is in een oud karmelietenklooster. 
• Voor het beste uitzicht op de vulkaan van Pico moet je bij het kratermeer Lagoa do Capitão zijn. Het is volgens velen de meest fotogenieke plek van het eiland.
• Een van de meest indrukwekkende bezienswaardigheden op Pico ligt onder de grond. De 5 kilometer lange Gruta das Torres brengt je langs opgedroogd lava, wanden met diepe groeven en stalactieten en stalagmieten. 

6.4 Faial

Het Blauwe eiland dankt zijn bijnaam aan de vele hortensia’s die hier bloeien. In juli staan de charmante bloemen in bloei en verschijnt er een blauwe gloed over Faial. Tijdens een wandeling kijk je je ogen uit. Verder wordt het eiland gedomineerd door de 1.043 meter hoge Cabeço Gordo vulkaan. Het mooiste uitzicht over het eiland heb je vanaf de top van deze vulkaan. 

• Havenstad Horta is the place to be om zeezeilers te ontmoeten. Maar ook om de Portugese kerken en pleintjes vol mozaïeken te fotograferen. Zet meteen ook de met schilderingen versierde muur bij de haven van Horta op de foto. Deze zijn gemaakt door zeezeilers en van cultureel belang.
• De vulkaan Capelinhos laat je een ander gezicht van Faial zien. Een donkerkleurige, met as bedekt Faial. In het bijbehorende museum kom je alles te weten over het vulkanisme op de Azoren. 
• Omdat Faial een van de beste plekken is om walvissen en dolfijnen te spotten raden we een whale watching tour aan. Met een kans van 85 – 90% om deze bijzondere zeebewoners te zien is een goed opgeladen camera belangrijk. 

6.5 Flores

Flores en daarna niks anders dan de Atlantische Oceaan.. Het eiland is het meest westelijke eiland van de Azoren en heeft ook het meest westelijke plaatsje van heel Europa. Fajã Grande is een bezoek waard vanwege de hoge klif die naast het dorp te vinden is. Vanaf de klif storten een twintigtal watervallen naar beneden. De groene mossen, varens en rotsformaties maken het decor compleet. Alsof je de set van Jurassic Park bent ingestapt. Zonder de dino’s dan.

• Wat je wel tegenkomt op Flores zijn de ontelbare hoeveelheid bloemen. Niet voor niks is Flores het bloemeneiland van de Azoren en wordt het aangeduid als UNESCO Biosphere Reserve. 
• Wandel eens naar de Cascata do Poço do Bacalhau waterval en neem hier een duik in de waterpoel. Exotischer wordt het niet. 
• In Museu da Fábrica da Baleia do Boqueirão kom je alles te weten over de historie van de walvisvangst op de Azoren.
• Of bezoek Santa Cruz das Flores, de hoofdstad die door een vliegveld in tweeën wordt gesplitst. 

6.6 Corvo

Het kleinste eiland van de Azoren is Corvo. Met 17 vierkante kilometer kun je het eiland in een dag bewonderen. Wandel dan zeker naar de Caldeirão vulkaan waarvan de 300 meter diepe krater gevuld is met azuurblauw water. Dit plaatje van Moeder Natuur is een van de mooiste hoogtepunten van de hele eilandengroep. Vanuit het dorp Vila Nova do Corvo is het 6 kilometer lopen naar het uitkijkpunt van de Caldeirão.

• Vila Nova do Corvo is zelf ook het bekijken waard. Het dorp bestaat uit smalle steegjes betegeld met keien, huizen gemaakt van natuursteen en in het midden in de Igreja de Nossa Senhora dos Milagres kerk. Hier rondlopen geeft je het gevoel alsof je honderd jaar terug in de tijd bent gegaan. 

6.7 Sao Jorge

Op Sao Jorge kun je de cultuur letterlijk proeven. Het eiland staat namelijk bekend om de kaas die er geproduceerd wordt. Lokale inwoners volgen een oud, Vlaams recept dat dateert uit de tijd van Vlaamse kolonisten.

• Sao Jorge staat ook bekend om de steile kliffen, fajas en natuurlijke zwembaden. Tijdens een wandeling langs de kust van Sao Jorge ontdek je de natuurlijke pracht en praal van het eiland het best. 
• Een favoriet is de havenstad Velas. Hier vind je misschien wel het mooiste uitzicht van het eiland.
• Op de Azoren kun je het hele jaar door genieten van goede golven. Op Sao Jorge kun je wel op 7 verschillende plekken terecht voor een middag surfen.

6.8 Graciosa

Een van de kleinste eilanden van de Azoren is Graciosa. En zoals de naam al doet vermoeden is het eiland gracieus. Door de vele witte huisjes en windmolens wordt Graciosa ook wel Ilha Branca, het witte eiland, genoemd. Op het eiland lijkt de tijd al jaren stil te staan. Boeren rijden hier nog met paard en wagen en gebruiken een houten ploeg. Trek erop uit en ontmoet de locals. 

• Op Graciosa kun je overnachten in de windmolens. Soms zelfs met zeezicht.
• Graciosa is erg bergachtig. Toch is de centraal gelegen Caldeira een bezoek waard. En dat heeft alles te maken met de zwavelgrot Furna do Enxofre. Een wandeling naar dit natuurwonder duurt ongeveer 5 uur, maar die tijd ben je snel vergeten als je in de magische grot staat. 

6.9 Santa Maria

Santa Maria is het oudste eiland van de Azoren en ook het meest droge en zonnigste eiland. Ilha do Sol, oftewel het zonne-eiland, is niet voor niks de bijnaam van Santa Maria. Het enige witte zandstrand van de Azoren ligt op dit eiland. Praia Formosa is perfect voor een paar uurtjes zon, zee en strand. 

• Op Santa Maria kun je ook goed duiken. De rotsachtige eilandengroep Formigas, even ten noorden van Santa Maria, is een geliefde duikspot. De mantaroggen, haaien en zwaardvissen die hier rondzwemmen en Dollabarat Reef kleur geven zijn stuk voor stuk indrukwekkend.